Rodzaje kolumn głośnikowych
Rozwiązaniem zaawansowanym technicznie są głośniki instalacyjne, lecz ich montaż dobrze jest zaplanować jeszcze na etapie wykańczania pomieszczeń, a i tak należy zwykle liczyć się z koniecznością wykonania precyzyjnych otworów w ścianach lub sufitowej zabudowy z płyt GK. Zupełnie inaczej sprawa wygląda w przypadku kolumn głośnikowych, ponieważ ich instalacja jest z reguły bardzo prosta. Docenią to szczególnie właściciele niewielkich pomieszczeń, o czym piszemy w dalszej części artykułu.
Poznaj różne rodzaje głośników
Sercem każdej kolumny, niezależnie od jej typu, wielkości oraz ceny, są głośniki. To one w przeważającej części decydują o jakości generowanego dźwięku. Nic więc dziwnego w tym, że konstrukcje tych elementów rozwijane są od lat. Współcześnie nadal panuje podział, który klasyfikuje rodzaje głośników ze względu na ich zakres pracy. Wyróżnia się zatem:
głośniki wysokotonowe - zazwyczaj mają najmniejsze średnice membran. Służą do odtwarzania dźwięków o wysokich i bardzo wysokich częstotliwościach. Ich prawidłowa praca istotnie wpływa na czystość odsłuchu.
głośniki średniotonowe - przetwarzają najszerszy zakres dźwięków. Ich jakość ma niebagatelne znaczenie szczególnie w kolumnach przeznaczonych do słuchania muzyki.
głośniki niskotonowe (basowe) - największe ze wszystkich. Membrany tych modeli powinny móc poruszać się w szerokim zakresie, aby kolumna potrafiła “pompować” dudniące odgłosy oraz rytmiczne sekcje muzyki. W dużej mierze odpowiadają za dynamikę zestawu audio.
W niektórych kolumnach spotyka się również inne rodzaje głośników, jak nisko-średniotonowe. To rozwiązanie, pod warunkiem wykonania z należytą dokładnością, świetnie sprawdza się zwłaszcza w mniejszych pomieszczeniach.
Jakie zalety mają podłogowe kolumny głośnikowe?
Klasyka gatunku, czyli wielkie, pięknie wyglądające i jeszcze lepiej brzmiące, podłogowe kolumny głośnikowe jeszcze do niedawna były wyznacznikiem muzycznego zacięcia niejednego audiofila. Ich konstrukcja jest wprost stworzona do odtwarzania dźwięków w bardzo wysokiej jakości, a nowatorskie rozwiązania (np. bass reflex) potęgują akustyczne doznania.
Najlepsze kolumny głośnikowe podłogowe poradzą sobie nawet w bardzo dużych pomieszczeniach, zresztą ze względu na swoje gabaryty polecane są właśnie do takich aranżacji. Podstawowy zestaw, składający się z dwóch podłogowych kolumn głośnikowych, wystarczy do odtwarzania dźwięku w systemie stereo. Jeśli wymiary lokalowe oraz budżet na to pozwalają, warto z dobrej jakości kolumn głośnikowych umieszczanych na podłodze, albo specjalnych podstawek, zbudować zestaw, który wykorzysta zalety systemu 5.1. W tym przypadku na niesamowite wrażenia akustyczne możemy liczyć podczas seansu filmowego, lecz również w trakcie odsłuchu muzyki wyprodukowanej w standardzie dźwięku dookólnego.
Gdzie najlepiej sprawdzają się podstawkowe kolumny głośnikowe?
Do mniejszych pomieszczeń lepiej wybrać dobrej jakości kolumny głośnikowe podstawkowe. Z reguły mają one mniejsze gabaryty (w tym wspomniane głośniki nisko-średniotonowe, co pozwala zredukować rozmiar obudowy), są też tańsze niż podłogowe odpowiedniki. Łatwiej je instalować, mogą bowiem zajmować miejsce np. na szafce RTV, we wnękach zabudowy, a nawet na biurku.
Najmniejsze modele doskonale sprawdzają się w niewielkich pomieszczeniach. Większe zestawy poradzą sobie nawet z powierzchniami rzędu 15 m2. Z podstawkowych kolumn także można zbudować zestaw kina domowego, co zresztą wybiera bardzo wielu użytkowników, ze względu na atrakcyjne ceny głośników podstawkowych.
Kolumny podłogowe czy podstawkowe - co wybrać?
Obie konstrukcje mają swoje zalety i ograniczenia. W praktyce każdy audiofil będzie dążył do posiadania wysokiej jakości kolumn głośnikowych podłogowych. Dla osób posiadających mniejszy budżet lub o skromniejszych możliwościach lokalowych rekomendujemy dobre kolumny głośnikowe podstawkowe. W praktyce lepszą jakość dźwięku, a tym samą większą satysfakcję, osiągniemy z wysokiej klasy kolumn podstawkowych w mniejszym pomieszczeniu, niż na kolumnach podłogowych w dużej sali, pomimo wykorzystania wielu rodzajów głośników.
Radio Bezpieczna Podróż
Typy głośników w kontekście car audio to tematyka skomplikowana…
Car Audio zwłaszcza dla osób które rozpoczynają swoją przygodę z modyfikowaniem własnego samochodu pod kątem doznań muzycznych, może być dość trudna. Dlatego też podstawą jest dokładna analiza każdego, nawet pozornie najmniejszego aspektu dobrze zbudowanego Car audio. Ten artykuł zawiera typy głośników ich podstawowy opis i klasyfikację. Bez tego nie można zbudować dobrego systemu muzycznego w naszym samochodzie.
1. Opis i klasyfikacja typów głośników w car audio
Zaczynimy może od najbardziej podstawowej rzeczy jaką jest sama definicja głośnika. Otóż w praktyce jest to jeden z podstawowych elementów całego systemu car audio w elektromechanice nazywany przetwornikiem. Oznacza to tyle, że zmienia energię elektryczną na mechaniczną to jest ruchy membrany. Doprowadza to do drgań cząsteczek powietrza, które przechwycone przez ludzkie ucho są analizowane i przetwarzane na wrażenie zwane dźwiękiem. Czysto techniczny opis może wydawać się być niepotrzebny w przypadku takich artykułów, aczkolwiek warto zwrócić uwagę na to, że pozwala on na zwrócenie uwagi na pewną, istotną rzecz. Mianowicie na to, jak ważne jest zakupienie dobrych głośników do systemu car audio. Jeżeli będziemy zbytnio oszczędzać na głośnikach, to może dojść do sytuacji w której energia elektryczna nie będzie przetwarzana na mechaniczną w sposób w jaki powinna przez co drgania membrany zniekształcą dźwięk, jaki chcielibyśmy uzyskać. A więc typy głośników, to podstawa.
Oczywiście faktem jest, że nawet najlepszy system Car audio nie odda w 100% muzycznie oryginału, aczkolwiek pewne spadki w jakości są niedopuszczalne. Dlatego też już na wstępie, odradzam przesadne oszczędzanie na głośnikach. Inaczej może to przynieść więcej złego niż korzyści. A jak mówi stare przysłowie “Chytry dwa razy traci”
Rysunek 1: Budowa głośnika
Zasadniczo głośniki w podstawowym słowniku osób związanych z car audio, dzieli się w oparciu o jeden z dwóch aspektów: budowa lub pasmo i wielkość.
2. Podział głośników pod względem budowy
a) stożkowy – Jeden z podstawowych typów głośników stosowanych w car audio. Posiada on membranę wklęsłą z nakładką przeciwpyłową, a także korektorem fazy, którego nadrzędnym celem jest zmniejszenie do minimum zniekształceń w przetwarzanym paśmie tuż przy jego krańcu; tak zwane roll off. Sama membrana powinna być sztywna i zawieszona w sposób umożliwiający duże wychylenie. Zwykle głośniki stożkowe są niskotonowe lub średniotonowe. b) kopułkowy – w zasadzie jest to przeciwieństwo głośnika stożkowego. Membrana jest wypukła i bardzo lekka, przez co może być wprawiona w szybkie drgania co prowadzi do większego rozproszenia dźwięku i zmniejsza jego kierunkowość. Głośniki kopułkowe są więc średniotonowe lub wysokotonowe. c) piezoelektryczne – w porównaniu z poprzednimi dwoma typami, głośniki piezoelektryczne występują tylko w wariancie wysokotonowym. Niestety w przypadku głośników piezoelektrycznych, musimy spodziewać się niskiej kontroli, ale w zamian za to otrzymujemy produkt wysokiej jakości o niskiej cenie. Sam sprzęt działa na bardzo prostej zasadzie. Mianowicie piezoelektryk rozszerza się i kurczy za każdym razem kiedy przepływa przez niego prąd zmienny. Warto jednak odnotować, że systemy piezoelektryczne w przypadku car audio to tak naprawdę ostateczność, jeżeli nie mamy pieniędzy na nic innego. d) elektrostaty i staty – podobnie jak piezoelektryczne, te typy głośników, to głośniki wysokotonowe, które wykorzystuje się w drogich systemach car audio. Membrana w tego typu głośnikach jest osłonięta cienką folią metalową (lub innym tego typu materiałem) przez który przepływa prąd. Sama membrana znajduje się w polu magnetycznym magnezu co skutkuje tym, że w zależności od przepływającego prądu wygina sie ona w przód lub w tył. Faktem jest, że głośniki te są niezwykle dobrej jakości, są jednak też bardzo drogie i trudno dostępne, co często dyskwalifikuje je z użycia w systemach car audio.
3. Podział głośników ze względu na pasmo i wielkość
subwoofery – każdemu fanowi car audio nie muszę tłumaczyć czym one są. Dla pozostałych jednak, warto poświęcić im chwilę uwagi. A więc są to głośniki subniskotonowe, które trzeba odpowiednio zabudować (inaczej są bezużyteczne). Samo pasmo przenoszenia mieści się w granicach 20Hz-150Hz. Ich atutem jest niewątpliwie praca w dużym zakresie wychyleń. woofery – nie tak dobrze znany termin jak subwoofer, ale wciąż rozpoznawalny tak przez fanów car audio jak i laików. Są to głośniki niskotonowe lub średniotonowe. W kontekście car audio, są one jednym z podstawowych elementów dobrego systemu, ale bowiem woofery montuje się w drzwiach. Mimo że nie potrzebują zabudowy (w przeciwieństwie do subwooferów) ale odradzałbym montowanie ich w tapicerce, gdyż nie uzyskamy pełni ich możliwości. Pasmo przenoszenia mieści się między 70Hz-3500Hz. midrange – wchodzimy już w mniej popularne typy głośników. Midrange jak sama nazwa wskazuje są tylko i wyłącznie w wariancie średniotonowym. Pasmo przenoszenia mieści się między 300Hz -600Hz. tweetery – jest to typ głośników wysokotonowych, kopułkowych które wykorzystuje się do pokrycia bardzo wysokich pasm (powyżej 2kHz). Nie wymagają one żadnych komór czy obudowy. Dają świetny dźwięk, są jednak bardzo drogie.
Informacje zawarte powyżej, dają ogólny obraz tego jak należy dzielić typy głośników wykorzystywane w car audio. Zawsze wychodzę z założenia, że wiedza jest kluczem do sukcesu i wydaje mi się, że solidne podstawy w zakresie głośników, pozwolą wam na odpowiedni dobór sprzętu.
Przeczytaj o Skoda Felicia – piękny kabriolet z bloku wschodniego
Rodzaje kolumn głośnikowych – wszystko, co warto wiedzieć
Wybór nagłośnienia do domu może okazać się nie lada wyzwaniem. I nie mówimy wyłącznie o doborze parametrów poszczególnych urządzeń – niezwykle istotne jest samo skompletowanie odpowiednich sprzętów, które pozwolą cieszyć się znakomitą jakością dźwięku podczas słuchania muzyki czy oglądania filmów i seriali. Na dobry początek warto więc poznać podstawowe rodzaje kolumn głośnikowych oraz ich przeznaczenie.
Typy kolumn głośnikowych – zakres pracy
Każda kolumna głośnikowa składa się z jednego lub z kilku głośników. W zależności od zakresu pracy, wyróżniamy następujące rodzaje głośników kolumnowych:
głośniki niskotonowe – inaczej basowe, odpowiadają za brzmienie najniższych dźwięków i dynamikę całego sprzętu audio. Zazwyczaj mają największe gabaryty;
głośniki średniotonowe – przetwarzają najszerszy zakres dźwięków. Ich jakość jest szczególnie istotna w przypadku kolumn przeznaczonych do słuchania muzyki;
głośniki wysokotonowe – odtwarzają dźwięki o wysokich i bardzo wysokich częstotliwościach. Od ich pracy w znacznym stopniu zależy czystość odsłuchu.
Kolumny głośnikowe – rodzaje w zestawie surround
Znając podział kolumn głośnikowych ze względu na zakres pracy, pewnie zaczynasz zastanawiać się, jakie sprzęty powinny składać się na domowy zestaw surround. Podstawowy komplet tworzą:
kolumny głośnikowe podłogowe – to najważniejsze urządzenia w zestawie, odpowiadające za odtwarzanie dźwięku przednich kanałów. Można korzystać z nich jako samodzielnego kompletu do odtwarzania stereo. Kolumny podłogowe ustawia się na wprost użytkownika, po lewej i prawej stronie ściany;
kolumny centralne – świetnie sprawdzają się zwłaszcza przy oglądaniu filmów, seriali lub słuchaniu audiobooków. Odpowiadają za jakość dialogów i wokali. Umieszcza się je na wprost użytkownika, między kolumnami frontowymi;
kolumny podstawkowe – są wykorzystywane zamienne z kolumnami podłogowymi. Idealnie nadają się zwłaszcza do mniejszych pomieszczeń, w których lepiej emitują dźwięk. Można z nich nie tylko stworzyć zestaw kina domowego, ale również połączyć z komputerem lub konsolą;
subwoofery – przetwarzają najniższe pasmo częstotliwości. Subwoofery pasywne to zwykłe głośniki, natomiast aktywne są wyposażone we własny system regulacji natężenia dźwięków.
Rodzaje kolumn głośnikowych – jakie wybrać?
Wszystkie wymienione typy kolumn głośnikowych tworzą wspólnie system audio. W jego skład najczęściej wchodzą też głośniki sufitowe, które świetnie uzupełniają system nagłośnienia typu multiroom, oraz amplituner lub wzmacniacz. Czym jednak się kierować, wybierając poszczególne rodzaje kolumn głośnikowych? Jakie głośniki do domu najlepiej spełnią Twoje oczekiwania?
Podstawowym aspektem są parametry techniczne poszczególnych urządzeń – a zwłaszcza pasmo przenoszenia oraz moc. Na przykład w średniej wielkości pomieszczeniach sprawdzą się kolumny o częstotliwości do 20 000 Hz. Istotna jest również liczba przetworników, które pozwalają na odtwarzanie wysokich, średnich i niskich dźwięków. Ważnym kryterium wyboru powinna być także sprawność – im wyższa wartość tego parametru, tym głośniejsze dźwięki. Ponadto sprzęt grający do salonu powinien mieć skuteczność na poziomie co najmniej 87 dB.
By odtwarzanie utworów muzycznych lub oglądanie filmów stało się wyjątkowym doświadczeniem, sprzęt audio należy dobierać, uwzględniając metraż pomieszczenia. We wnętrzach o powierzchni powyżej 20 m2 najlepszym rozwiązaniem będą kolumny wolnostojące. Dla uzyskania lepszej jakości dźwięku, zestaw warto uzupełnić o subwoofer. Z kolei w pokojach mniejszych niż 20 m2, optymalnym rozwiązaniem będą kolumny podstawkowe lub ewentualnie mniejsze modele podłogowe.
